Birkaç gündür Peyami Safa Stefan Zweig karşılaştırması yapılıyor. Kuşkusuz favorim, Zweig. Ancak bu batı edebiyatında.
Kuşkusuz favorim, Zweig. Ancak bu batı edebiyatında. Hatta batının kendi içinde. Peyami Safa, bana göre Zwieg'ten bir gömlek üstün. Okuyanlar bilir. "Yalnızız" romanı en büyük kanıt. Hangi açıdan ele alırsanız alın böyle. Roman tekniğini bu kadar ustalıkla kullanan bir başka yazar yok. Diyalektigi yüksek başka roman elbette var. Don Kişot bunların başında. Ancak topyekün roman tekniği en yüksek çalışma, "Yalnızız". Onun dışında Ahmet Hamdi Tanpınar. "Saatleri Ayarlama Enstitüsü" ilk sırada.
Peyami Safa ve Tanpınar, insanı dolayısıyla toplumu doğru ve yeterli biçimde analiz yeteneği ve üslubuyla öne çıkar. İçine doğdukları coğrafyanın ve konjonktürün etkisi ve baskısı tabi ki olmuştur. Ancak bu bütün yazarlar ve düşünce insanları için geçerli. Salt bir parametre üzerinden yapılacak değerlendirme nesnel olmaz.
Zweig "Acımak," romanında insani ögeleri kuşkusuz olağanüstü bir çizgiye taşıyor. Diğer romanlarında da var. Ancak "Acımak"ta zirve yapıyor. "Acımak" la "Yalnızız" yan yana geldiğinde "Yalnızız," öne geçiyor. Bu da yazarı hakkında önemli bir kriter/ölçü.
İki roman karşılaştırması yazarın dünyası ve tekniğini anlamada yeterli sonucu verir.
