Büyük hikâyeler küçük olaylardan ve insanlardan çıkar. Doğal afetlerden büyük hikâye çıkmaz. Çıkar da küçük adamın köydeki büyük aşkı kadar güçlü olmaz.
Büyük hikâyeler küçük olaylardan ve insanlardan çıkar. Mesela doğal afetlerden büyük hikâye çıkmaz. Çıkaramazsınız. Çıkar da küçük adamın küçük köydeki büyük aşkı kadar güçlü olmaz.
Afetler bir doğa olayı. Beklenen bir durum. Sonuçları, etkisi, sebebi, nedeni belli. Ancak küçük bir köyde küçücük bir adamın adını bile ağzına alamayacağı bir kıza olan tutkulu aşkı beklenmeyen bir durum ve bir daha ya yaşanır ya yaşanmaz olduğu için inanılmaz etki yaratır, doğaüstü olay olarak görülür.
Fakir zengin sevemez. Âşık olamaz. Fakir oğlan ağa kızı sevemez. Doğanın tabiatına aykırı.
Ferhat’ın aşkı için dağları delmesi depremden daha güçlü hikâye. Mecnun’un aşkı için çöllere düşmesi insan doğasından daha etkili iz bırakır. Yaşanıp yaşanmadığı meçhul aşklar bile olsalar…
Hepsi de ölümsüz aşklar ve dünya var oldukça yaşayacaklar. Onlar adına şiirler, hikâyeler yazmaya devam edilecek, filimler çekilecek, analizler yapılacak, tezler ve raporlar hazırlanacak.
Hemingway in Yaşlı Adam ve Deniz, Sait Faik’in ve Ömer Seyfettin’in hikâyeleri, Yaşar Kemal’in İnce Memed’i…
Yaşanıp yaşanmadığı bile bilinmeyen hikâyeler, aşklar, olaylar, kahramanlar... Her biri bir efsane… Bir destan.
Sıradan bir balıkçı, basit bir deniz hikâyesi ve Helete’den yola çıkan bir eşkıya. Deprem doğa olayı, İnce Memed doğaüstü olay. Yaşlı adamın denizle mücadelesi doğaüstü olay. Martin Eden’in mücadelesi, sabrı, azmi, ısrarı doğaüstü olay. Tolstoy’un Diriliş’nde Nehlüdov doğaüstü yahut olağanüstü. Dostoyevski’nin Suç ve Ceza’daki Raskolnikov da öyle.
Hiçbiri bir dahi değil. Ancak insan doğasının üstündeki çabaları ile insan varlığının sorgulayıcı güdülerinin eşi benzeri olmayan girişimleri ve cesaretleri sebebiyle ölümsüzlüğü ve doğaüstü nitelemeleri fazlası hak ediyorlar.
Bir karış toprağı olmayan, ancak bütün hayatları ağaların topraklarında çalışarak geçen köylüler arasından günün birinde biri çıkar, isyan eder, ölümü göze alır, köylüleri marabalıktan kurtaracak olursa ölümsüzleşir, kuşaktan kuşağa anlatılır, hatırlanır, insan onurunun en kıymetli varlığı olarak dilden dile aktarılır.
Öte yandan köyü yerle yeksan eden afetler acı ile hatırlansalar da karşılıksız aşkların, eşsiz mücadelelerin, büyük cesaretlerin, kahramanlıkların, mücadelelerin yanında sönük kalır.
İlginç, benzersiz, beklenmeyen, tahmin edilmeyen, taklit edilmeyen, edilemeyenler her zaman daha uzun yaşar, daha fazla ilgi görürler.
Önemli olan iyi olmaları, faydalı olmaları, ders vermeleri.
