Bu darbe, ülkenin demokratik sürecine ve toplumsal dokusuna uzun süreli etkiler bırakarak Türkiye'nin modern tarihini şekillendiren önemli bir olaydır.

Değerli Okuyucularım,

Türkiye, 12 Eylül 1980'de Kenan Evren liderliğinde gerçekleşen askeri darbe ile siyasi, sosyal ve ekonomik anlamda derin bir dönüşüm yaşadı. Bu darbe, ülkenin demokratik sürecine ve toplumsal dokusuna uzun süreli etkiler bırakarak Türkiye'nin modern tarihini şekillendiren önemli bir olaydır.

#### Darbe Öncesi Siyasi Atmosfer

1970'lerin sonlarına doğru Türkiye, siyasi kutuplaşma, terör olayları ve ekonomik sıkıntılarla boğuşuyordu. Sol ve sağ ideolojilere dayalı siyasi partiler arasındaki çatışmalar artarken, sokak çatışmaları ve terör eylemleri ülkeyi istikrarsızlaştırıyordu. Bu dönemde hükümetler sık sık değişirken, ekonomik krizler ve işsizlik oranları yükseliyordu. Toplum, giderek artan şiddet olayları ve siyasi belirsizliklerle sarsılmıştı.

#### Darbenin Gerekçeleri

12 Eylül 1980 darbesi, Kenan Evren liderliğindeki Türk Silahlı Kuvvetleri tarafından ülkenin istikrarsızlığı ve terör olaylarına karşı bir tepki olarak gerçekleştirildi. Evren, demokrasinin tehlikede olduğunu ve ülkenin içine sürüklendiği kaosun ancak askeri müdahale ile durdurulabileceğini savundu. Darbenin arkasında, ülkeyi yeniden düzene sokma ve radikal siyasi grupların etkisini azaltma isteği vardı.

#### Darbe Gecesi ve Sonrası

12 Eylül gecesi, askeri birlikler İstanbul ve Ankara'da kontrolü ele geçirdi. Kenan Evren, radyo ve televizyondan halka darbenin gerçekleştiğini duyurdu ve sıkıyönetim ilan edildi. Hükümet yetkilileri, siyasetçiler, gazeteciler, sendika liderleri ve aktivistler tutuklanarak gözaltına alındı. Ülke, askeri yönetim altına girdi ve demokratik haklar askıya alındı.

#### İnsan Hakları İhlalleri ve Sansür

Darbe sonrası dönemde Türkiye'de ciddi insan hakları ihlalleri yaşandı. Binlerce kişi tutuklandı, işkence gördü ve sansüre uğradı. Basın özgürlüğü kısıtlandı, siyasi partilerin faaliyetleri durduruldu ve sendikaların gücü azaltıldı. Ülke, uzun yıllar sürecek bir askeri yönetim altında demokratik haklarını kaybetti.

#### Uzun Süreli Etkileri

12 Eylül 1980 darbesinin etkileri uzun yıllar boyunca hissedildi. Siyasi partilerin etkisi azaldı, sendikaların gücü kırıldı ve toplum üzerinde derin bir korku ve baskı ortamı oluştu. Türkiye'nin demokratik mücadelesi, darbenin ardından yeniden şekillendi ve uzun yıllar boyunca demokrasi tesis etme çabaları devam etti.

#### Sonuç

12 Eylül 1980 darbesi, Türkiye'nin modern tarihinde önemli bir kilometre taşıdır. Bu darbe, ülkenin siyasi ve toplumsal yapısını derinden etkileyerek demokrasi tarihine kara bir leke olarak geçmiştir. Türkiye, darbenin yaralarını hala sarmaya çalışırken, o dönemin etkileri bugün bile toplumun siyasi ve sosyal dinamiklerini etkilemeye devam etmektedir.
 
Saygıyla Kalın,
Fethullah DOĞALA
20.Mayıs.2024
İ S T A N B U L