28/11/2017 Tarih ve 7061 Sayılı Kanun’la “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilatı ve Görevleri Hakkında Kanunda” değişiklik yapıldı
MADDE 62- 3/1/2002 tarihli ve 4733 sayılı Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanunun 6. inci maddesinin beşinci fıkrası aşağıdaki şekilde değiştirilmiş ve aynı maddeye dokuzuncu fıkrasından sonra gelmek üzere aşağıdaki fıkralar eklenmiştir.
“Tütün ithali, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak; bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tütün mamulleri üretenler veya Kurumdan izin almak ve sadece işlendikten sonra ihraç edilmek amacıyla tütün işleme tesisi bulunanlar tarafından yapılır. Kurum tütün işleme tesisi bulunanlara bu izni verirken söz konusu işletmelerin öncelikle Türkiye’de üretilen tütünü işlemelerini gözetmek, ihraç amacıyla yapılacak ithalatın amacı dışında kullanılmamasını sağlamak için gerekli tedbirleri almak, ithalat ve ihracata ilişkin uygulamayı denetlemekle sorumlu ve yetkilidir.”
“Ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdı içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün, tütün harici herhangi bir madde doldurmak, bu şekilde üretilen ürünleri satışa arz etmek, satmak, bulundurmak veya nakletmek yasaktır.
Tek başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin üretildiği Kurumca belirlenen merkezlerdeki tütün üreticilerinin bir araya gelerek kurduğu kooperatiflere, müracaatları halinde Kurum tarafından tütün ticareti yetki belgesi ve sarmalık kıyılmış tütün tesisi kurulması için yetki verilir. Bu kooperatifler ihtiyaç duydukları tütünü sözleşmeli olarak temin edebilecekleri gibi sözleşme dışı üretilmiş tütünleri de Kuruma bildirmek kaydı ile satın alabilirler. Kurumun izni ile tütün iç ve dış ticareti ve sarmalık kıyılmış tütün üretim ve ticaretini yapabilirler.
Üretici tütünleri yazılı sözleşme esası veya açık artırma yöntemiyle alınır ve satılır.
Sözleşmeli üretim esasına göre üretilen tütünlerin fiyatları, tütün mamulleri üreticileri ve/veya tüccarlar ile üreticiler ve/veya temsilcileri arasında varılan mutabakata göre belirlenir.
(Ek cümle: 20/11/2017-KHK-696/79 md.; Aynen kabul: 1/2/2018-7079/74 md.) Tütün üreticilerinden yapılan tütün alımları, alım yapan firmalarca üretim yerlerindeki ticaret borsalarına tescil ettirilir. Yazılı sözleşme yapılarak üretilen tütünler dışında kalan üretici tütünleri, açık artırma merkezlerinde açık artırma yöntemiyle alınır ve satılır. Açık artırmaya başlangıç fiyatlarından başlanır ve satışa konu tütünler en yüksek fiyatı veren alıcıya satılarak tescil edilir.
Türkiye’de tütün mamulleri üretmek isteyenlerin; yıllık üretim kapasitesi tek vardiyada, sigara için iki milyar adet, diğer tütün mamulleri için ise onbeş tondan az olmayan, tütün hazırlama bölümleri dahil tam ve yeni teknoloji ile tesisler kurmaları şarttır.
(Ek cümle: 16/5/2018-7144/10 md.) Ancak tek başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin üretildiği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen merkezlerdeki tütün üreticilerinin bir araya gelerek kurduğu kooperatiflerce kurulacak sarmalık kıyılmış tütün mamulü üretim tesislerinde, tam ve yeni teknoloji ile tesisler kurmaları şartı aranmaz.
Bu şartları yerine getirenler, ürettikleri tütün mamullerini serbestçe satabilir, fiyatlandırabilir ve dağıtabilirler. Türkiye’de tütün mamullerini üretmek ve satmak isteyenler, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından üretim, satış ve/veya uygunluk belgesi almak zorundadırlar.
Üreticiden alınan tütünlerin tütün satış merkezlerine veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık
Bakanlığına tescili kaydıyla, dahilde alınıp, satılması, nakledilmesi ile standartlara uygun olan tütünlerin ihracı serbesttir. Kırık ve döküntü tütünlerin gerektiğinde ihracatı Gıda, Tarım ve
Hayvancılık Bakanlığından izin alınarak yapılır.
(Değişik beşinci fıkra: 28/11/2017-7061/62 md.) Tütün ithali, üretim ihtiyaçlarıyla sınırlı olarak; bu maddenin ikinci fıkrasında belirtilen tütün mamulleri üretenler veya Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından izin almak ve sadece işlendikten sonra ihraç edilmek amacıyla tütün işleme tesisi bulunanlar tarafından yapılır. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tütün işleme tesisi bulunanlara bu izni verirken söz konusu işletmelerin öncelikle Türkiye’de üretilen tütünü işlemelerini gözetmek, ihraç amacıyla yapılacak ithalatın amacı dışında kullanılmamasını sağlamak için gerekli tedbirleri almak, ithalat ve ihracata ilişkin uygulamayı denetlemekle sorumlu ve yetkilidir.
Firmaların Ülke genelinde kuruluş yeri nerede olursa olsun her satıcının sipariş verdikleri ürünleri yerinde teslim etmeleri şarttır. Türkiye’de üretilen tütün mamullerinin ihracı serbesttir.
Türkiye’de, marka bazında sigara için yıllık en az iki milyar adet, diğer tütün mamulleri için yıllık en az onbeş ton üretenler, aynı markadan olmak üzere serbestçe ithalat yapabilirler, fiyatlandırabilirler ve satabilirler. Bu fıkrada belirtilen üretim miktarlarına ilişkin şartları yerine getirmeyenlerce yapılacak sigara ve diğer tütün mamullerinin ithalatı, ithal edilen tütün mamullerinin fiyatının belirlenmesi ve yurt içinde pazarlamasına ilişkin usul ve esaslar Cumhurbaşkanı tarafından belirlenir. Bu Maddede belirtilen şartlarla ilgili işlemlerin tespit ve takibi Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından yürütülür.
Tütün ve tütün mamullerinin ithalatında Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığından uygunluk belgesi alınır.
Türkiye’de tütün eksperliği yapmak için, tütün eksperliği yüksek okullarından veya muadili yerli ve yabancı okullardan lisans düzeyinde yüksek öğrenim diploması alarak mezun olmak şarttır. Tütün eksperi unvanına sahip olmayanlar, tütün alım ve satım muayenelerini, tütün vasıf, değer ve nevilerinin belirlenmesini ve tütün işleme, bakım, fabrikasyon eksperliği yapamazlar, tütün işlerinde bilirkişi ve hakem olamazlar. Tütün eksperlerinin görev, yetki ve mesleki sorumlulukları Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından çıkarılacak yönetmeliklerle düzenlenir.
(Ek onuncu fıkra: 28/11/2017-7061/62 md.) Ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdı içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün, tütün harici herhangi bir madde doldurmak, bu şekilde üretilen ürünleri satışa arz etmek, satmak, bulundurmak veya nakletmek yasaktır.
(Ek onbirinci fıkra: 28/11/2017-7061/62 md.) Tek başına kıyılıp içilebilme vasfına sahip tütün çeşitlerinin üretildiği Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığınca belirlenen merkezlerdeki tütün üreticilerinin bir araya gelerek kurduğu kooperatiflere, müracaatları halinde Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı tarafından tütün ticareti yetki belgesi ve sarmalık kıyılmış tütün tesisi kurulması için yetki verilir.
Bu kooperatifler ihtiyaç duydukları tütünü sözleşmeli olarak temin edebilecekleri gibi sözleşme dışı üretilmiş tütünleri de Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığına bildirmek kaydı ile satın alabilirler. Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığının izni ile tütün iç ve dış ticareti ve sarmalık kıyılmış tütün üretim ve ticaretini yapabilirler.
Kaynak: 5 Aralık 2017 tarih ve 30321 Saylı Resmi Gazete
NOT: 28/11/2017 tarih ve 7061 sayılı kanunla tütün üreticilerinin bir araya gelerek kurduğu kooperatiflere, müracaatları halinde Kurum tarafından tütün ticareti yetki belgesi ve sarmalık kıyılmış tütün tesisi kurulması için yetki verilir denilmiştir. Aradan 3 yıl geçmiştir. Fakat kooperatiflerin kurulmasını sağlayacak yasal düzenleme yapılmadı.
26 Haziran 2020 tarihinde Mecliste kabul edilen 26 Haziran 2020 tarih ve 3116 saylı kanunla “Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanununda” değişiklikler yapıldı.
MADDE 17 – 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 123 üncü maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi aşağıdaki şekilde değiştirilmiş, fıkraya (e) bendinden sonra gelmek üzere aşağıdaki bent eklenmiş ve diğer bentler buna göre teselsül ettirilmiştir.
“e) 62 nci maddesiyle 4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen onuncu fıkrası ve 93 üncü maddesiyle 5607 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin yeniden düzenlenen YİRMİNCİ fıkrası, ticari amaçla makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlar, satışa arz edenler, bulunduran ve nakledenler bakımından 1/7/2020 tarihinde,”
“f) 63 üncü maddesiyle 4733 sayılı Kanunun 8 inci maddesinin beşinci fıkrasının (h) bendinin yürürlükten kaldırılmasına ilişkin değişiklik ve 93 üncü maddesiyle 5607 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin yeniden düzenlenen yirminci fıkrası, Tarım ve Orman Bakanlığından yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlar bakımından 1/7/2021 tarihinde,” denildi.
5607 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin yeniden düzenlenen YİRMİNCİ fıkrası;
(Mülga: 18/6/2014-6545/89 md.; Yeniden düzenleme: 28/11/2017-7061/93 md.) Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumundan yetki belgesi almadan veya bildirimde bulunmadan tütün ticareti yapanlar ile ticari amaçla; makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlara, satışa arz edenlere, bulunduran ve nakledenlere üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilir” denilmektedir.
26 Haziran 2020 tarihinde Meclis’te kabul edilen, 26 Haziran 2020 tarih ve 3116 saylı, Tütün ve Alkol Piyasası Düzenleme Kurumu Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanununla” 4733 sayılı Kanunun 6 ncı maddesinin dokuzuncu fıkrasından sonra gelmek üzere eklenen onuncu fıkra ve 93 üncü maddesiyle 5607 sayılı Kanunun 3 üncü maddesinin yeniden düzenlenen YİRMİNCİ fıkra ile Yetki belgesi olmadan makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün ya da tütün harici herhangi bir madde doldurulmuş olarak satanlara, satışa arz edenlere, bulunduran ve nakledenlere üç yıldan altı yıla kadar hapis cezası verilecektir.
Kaynak: 26 Haziran 2020 tarih ve Sayı: 3116 Resmî Gazete
SONUÇ OLARAK:
- Adıyaman’da yüzlerce alile geçimini tütün yetiştirerek ve pazarlayarak sağlıyor.
- Adıyaman’da üretilen tütün dış pazarı olmayan,
- Makaron veya yaprak sigara kâğıdını, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün olarak iç piyasa da tüketilen,
- Üreticinin kendisinin pazarladığı bir tütündür.
- Sarmalık tütün üretenlerin, ürettikleri tütünü pazarlayanlara 3 ile 6 yıl arasında habis cezasının öngörülmesi, Adıyaman’da tütün üretiminin engellenmesidir.
- Geçimini tütün ekerek sağlayan üreticilerin, ekmeklerinin ellerinden alınması ve açılığa mahkûm edilmeleridir.
HALKA YALAN SÖYLUYORLAR
26 Haziran 2020 tarihinde Mecliste kabul edilen , 26 Haziran 2020 tarih ve 3116 saylı kanunla “makaron veya yaprak sigara kâğıdı, içine kıyılmış tütün, parçalanmış tütün” satanlara 1/7/2020 tarihinden başlayarak 3 yıldan 6 yıla kadar ceza verilecektir. Cezanın uygulaması 1/7/2021 tarihinde başlayacaktır. Denilmiş olmasına karşın,
Ahmet Aydın, 24 Haziran 2020 tarihinde GAP OLAY Gazetesi’ne yaptığı açıklamada “Geçmişten beri bir gram satışının dahi yasak olduğu sarmalık tütünü kaçak olmaktan çıkarıyor, yasal hale getiriyoruz. Tütün üreticileri tarafından kurulacak kooperatifler aracılığı ile sarmalık tütün üretimini ve satışını ilgili yönetmelik ile tamamen serbest hale getiriyoruz. Bununla birlikte; kurulacak kooperatiflere bölgede yetişen tütünlerin alınması, işlenmesi ve değerlendirilmesi ile bu amaçla kurulacak tesislere büyük kolaylıklar sağlayacağız."
Tütün üreticilerinin ve çiftçinin yanında olduklarını savunan Aydın, "Sarmalık kıyılmış tütünü kaçak olmaktan çıkarıyor, üretim ve satışın tamamen serbest olduğu yasal bir zemine kavuşturuyoruz. Buna ilişkin yönetmelik son aşamaya gelmiş olup yakında Resmi Gazete ‘de yayımlanarak yürürlüğe girecektir. Böylece tarihinde ilk defa sarmalık kıyılmış tütün yasal hale getirilerek serbestçe üretimi ve ticareti yapılabilecek. Türkiye'de üretilen sigaralarda en az yüzde 30 yerli tütün kullanım zorunluluğu getiriyor, tütünde üç kata kadar üretim artışı sağlıyoruz. Buna ilişkin kanun teklifimizi TBMM Başkanlığı’na sunduk. Dile getirdiğimiz ve hatırlattığımız bu bilgiler eşliğinde, tütüne ve tütün üreticilerine yıllardır kimler nasıl zarar verdi, tütünü sıkıntıya sokan, kotaya bağlayan, tekeli kapatan kimlerdi bunu kamuoyunun ve üreticilerimizin takdirlerine sunuyoruz" dedi.
Milletvekili seçildiği 2007 tarihinde başlayarak, Adıyaman’ın sorunlarının çözümüne yönelik halka sürekli yalan söyleyen AKP Adıyaman bir kere daha gözlerinin içine baka baka Adıyaman halkına yalan söyledi.
