GÜLNAR HATUN
YAHŞİ BEYİN KIZI GÜLNAR HATUN'UN ÖYKÜSÜ
Yıl 731. Horasan da yaşayan Türkmen oymaklarının ileri gelenlerinden Yahşi Bey, bir kızının doğduğunu işitince çok sevindi. Kız çocuğu uğur getirir,derler. Kız çocuğu dirliğin simgesidir (timsali), derler. Kızlar olmasaydı, insanlık vahşi kalmaktan kurtulamazdı, derler. Yahşi Bey'in aklından böyle nice atasözü, nice vecize geçti.
Hemen eşinin yanına, evine koştu. Yatakta nazlı nazlı yatan DURU HATUN'un saçlarını sıvazladı. Semerkant'tan getirtip bu güne sakladığı gerdanlığı sevgili eşinin boynuna taktı, kızının yüzünü açarak yanaklarını okşadı. Ebe Ana'ya hediyesini verdi. Yahşi Bey, kızın başına buğday taneleri serpti,yüzüne su sürdü. Alnına yoğurtla yaprak çizdi. Bu uğraşa:
-İsteğin bol gelsin, su gibi kutlu ol,yazgın ak olsun demekti.
Çocuk yerine kondu.Ürperten loğusayı (albasmasın diye) yalnız bıraktı. Akşam üzeriydi.Gökte olağanüstü bir pırıltı belirdi. Başını göğe kaldırınca ayla yıldızın bayrak çizdiğini gördü. Bunda bir uğur vardı. Doğru İKEZ ATA'ya gitti,sordu. İkez Ata biraz düşündükten sonra:
-Yahşi Bey sana bir Muştum (müjdem) var. Kızın yiğit bir kişi olacak,ulusa öncü önder olup bayraklaşacak. Çocuğu iyi yetiştir. Onda bu yazgı olduktan sonra okutmazsan,erkek gibi yetiştirmezsen seni de yere vurur,ulusumuzu da.Haydi tanrı sayrılık (Hastalık) vermesin. Kızımız hepimize kutlu olsun.
Üç gün sonra Yahşi Bey eşi Duru Hatun'la konuşuyordu:
-Kızımızın adını ne koysak ola ki?
-Oğlan olsaydı Usman koyalım derdim. Böylelikle Buhtu Han'ın ruhu sevinirdi.Soyuma bağlılığımı da göstermiş olurdum.
-Öyleyse eski yurdumuzun,sılamızın adını verelim. Biz Köçerler, Yörükler,Altay dağlarıyla Baykal gölü dolayındaki Kahta kentinin komşusu Gülnar kentinden gelmedik mi?
-Doğru ya, GÜLNAR, hem güzel bir addır, hemde kızımızı severken ata otağı yurdumuzu anar, özlemimizi gideririz.Yurt sevgisi insanları birbirlerine bağlar. Yurt sevgisi, yurt özlemi insanları yiğit yapar. Yurt çabası insanları bilgin eder.
-Gülnar Hatun, Gülnar kenti kadar sevimli olsun.
Yahşi Bey'in kutlu kızı Gülnar'ı "BİLİK ATA" okuttu. Bilik Ata öğrencilerine hesap, dilbilgisi, özgürlük ve bağımsızlık dersleri, gökbilim, yönetim bilgileri veriyordu. Gülnar hatun'un okul arkadaşları arasında Buhtu Han'ın (Türgiş devleti han'ı) torunu ve yiğit Usman'ın oğlu Yırbağı da vardı.
Günler, aylar,yıllar geçti ve Gülnar hatun ala (ela) gözlü,pembe renkli, sarı saçlı, uzun boylu bir kız oldu.
Emeviler devleti yöneticileri Horasan Türklerine ve İran'daki bütün halklara baskı ve şiddet uygulamaktaydı. Bilik Ata, "Türkler'i kurtaracak Yırbağı ile Gülnar Hatun'dur" derdi. Emevi baskısı sonucu Yırbağı'nın adı "EBA MÜSLİM" oluvermişti. Sonunda, Emeviler'e karşı Türk gençleri Yırbağı ve Gülnar Hatun isyan başlattı (745). Emevi devleti yıkıldı ve 750 yılında Abbasi devleti kuruldu. Eba Müslim(Horasanlı Ebu Müslim) Peygamber'in amcası Abbas'ın soyundan Ebul Abbas Abdullah'ı halife ilan etti.
Savaştan sonra Yırbağı ve Gülnar Hatun evlendiler. Gülnar hatun 18,Yırbağı 24 yaşlarında idiler.
Abbasiler'in ikinci halifesi Mansur İslam dünyasında şöhreti yayılan Yırbağı zehirleterek şehit etti (755) Gülnar Hatun ve Türkmenler intikam için yıllarca Abbasi halifesi Mansur'a karşı savaştılar. Gülnar Hatun kendisine bağlı Türkmen oymakları ile Anadolu'ya yöneldi. Gülnar Hatun liderliğinde yürüyen Türkmenler Gülek boğazına ulaştılar. Bu yürüyüş de Abbasiler, Bizanslılar ve Ermeniler ile savaştılar. Gülnar Hatun 36 yaşındaydı... Yıl 769...Öncüler Göksu dolaylarında yerleşmeye daha elverişili yerler olduğunu haber verdi. Bu sıra da Halife Mansur'un ajanları Gülnar Hatun'u şehit ettiler. Obalar'a "Büyük Ece, uçmağ (cennete) uçtu" diye haber gönderildi. Gülnar Hatun "sarkıtlı inin düzünde" tabutu ile gömüldü.Büyük Ece(Kraliçe) için Yörükler yas tuttu. Gülnar Hatun akrabası obalar "Gülnar ve Anamur" taraflarına yerleştiler. Bazı obalar ise Antalya ve Muğla taraflarına gidip yurt tuttular.
* Bu günkü Mersin'in ilçesi olan "GÜLNAR"adının, Gülnar Hatundan geldiğine inanılır.
*Milletler kahramanları ile yaşar. Destanlar, hikayeler, menkıbeler milli kültürün gelişmesi ve gelecek nesillere aktarılmasında çok önemli rol oynarlar. Gülnar Hatun ve nice efsanevi kahramanlar unutulmasın ki, milletimiz var olsun...
Not: Yazı Nazmi Söylemesin Sayfasından alınmış olup merhum A.Zeki Teoman'ın anlatımıdır.
Eser: Çam ağacı üzerine yakma Seyhan Karaduman