Uluslararası Silifke Müzik ve Folklor Festivalinin 46.yıl hazırlıkları başladı. Mayıs ayının Ramazan'a denk gelmesi sebebiyle 19-23 Haziran tarihleri arasında kutlanacak. 1974 yılından bu yana değişik isimler halinde düzenlenen festival geleneksel hale gelmiştir.
Yazımızın konusu ise 1976 yılında yapılan ve üç yıl sürdürülebilen "Silifke Geleneksel Türkmen Şenliği" dir. Türkmen şenliği Kaymakam Orhan Tütüncü başkanlığında, Halk Eğitimi Merkezi, Belediye, İlköğretim Müdürlüğü, Kız Meslek Müdürlüğü, Atatürk Ortaokulu Müdürlüğü, Müze Müdürlüğü ve Turizm Tanıtma Müdürlüğünün oluşturduğu yürütme kurulunca düzenlenmiş. Geçmişi geleceğe taşımak açısından çok değerli bulduğum bu şenliklerin üç yıl devam etmesi ve sonlandırılması büyük bir şanssızlıktır.
Binlerce yıllık yaşayış tarzımızın bu günkü nesiller tarafından unutulması, geleceğe taşınamaması bölgemiz kültürü açısından doğru olmamıştır.
Programda sunulan oyun ve gelenekleri buraya alıyorum. Okuyanlar neler kaybettiğimizi ve nelerden mahrum olduğumuzu görünce benim endişelerime hak verecektir sanıyorum.
Söz gelimi; 3 ve 4 Aralık 1976 tarihinde yapılan Türkmen Şenliği programı özetle şöyle:
1-Çatak, Kavak, Sarıaydın köyleri halk sanatçıları tarafından yöresel Türkmen ezgileri
2-Arap Oyunu (Seyirlik köylü orta oyunu)
3-En güzel Türkmen bozlağı (uzun hava) söyleyenler yarışması
4-Horoz Hasan ve Bebek oyunu
5- En güzel Türkmen oyunu (tek oyun) oynayanlar yarışması
6-Keklik Mehmet'ten kuş dili ve hayvan sesleri taklitleri
7-Kırtıl Mengi ekibi
8-Türkmen sergisi
9-Türkmen Gezisi
10-Türkmen konulu seminer
11-Türk Sanat Müziği Konseri
12-Felteş Emmi ve eşinden otantik ezgiler
13-Şevki Kepez'den çocuk sevmesi
14-Köylü çalgıcılar ve Cemal Gönül'den Çatak'lı Halil Çavuş oyunu (taklidi)
15-Türkmen Bozlağı birincisi
16-Türkmen oyunu birincisi
17-Halk Eğitimi Merkezi Silifke Folklor Ekibi
Üçüncü yıl yapılan Türkmen şenliğindeki program ise şöyle:
1-Türkmen ezgileri korosu
2-Köylü tiyatrosu
a-Tomas Oyunu
b-Sin kurdu Oyunu
c-Değnek Güreşi
3-Halk Doktorluğu (Olumlu-olumsuz biçimde kurşun dökme)
4-Kış mevsimi oda içi köylü eğlenceleri
a-Kalaycı oyunu
b-Tura oyunu
c-Koyun yüzmesi
5-Kuş dili taklitleri
6-Köylü kuklası
7-Toplu eğlence ( Fıkralar, Tek oyunlar, Bozlaklar, Taklitler ve Yarenlikler)
8-İçel yöresi Tahtacılarından grup oyunları
9-Silifke Folk Dans Grubu
10-TRT veya Gazi Eğitim Enstitüsü korosundan çok sesli müzik ezgileri
11-Piyano eşliğinde kadın opera sanatçısından halk ezgileri
12-Piyano-Keman ikilisinden çağdaş Türk bestecilerine özgü eserler
13-Çağdaş Türk Müziği
Şimdi bu saydıklarımdan hangisini kimden öğrenebiliriz? Bu bakımdan o yıllarda başlatılan Türkmen Şenliklerinin günümüze kadar geleneksel olarak devam ettirilmesinin ne kadar önemli olduğu açıkça görülüyor.
Bu konuda yazılı ve canlı kaynakları araştırırken Türkmen Şenliğinden vaz geçilmesinin Uluslararası Müzik ve Folklor Festivalinin de geleneksel olarak her yıl Mayıs ayında yapılması sebebiyle iki festivalin ağır geleceği düşüncesinden dolayı olduğunu tespit ettim. Bu düşünce o gün için haklı olabilir. Ancak yukarıda yazdığım programların 6 gün süren Uluslararası Silifke Festivalinin bir yada iki gününe serpiştirilmesi pek ala mümkündü ve çok güzel olurdu.
Ayrıca Türkmen Şenliğinde işlenen konular tamamen Halk Eğitimi ile alakalı olduğundan bunlara ait bilgi ve belgelerin Halk Eğitimi Müdürlüğü arşivinde bulunması gerekir. Yoksa büyük bir eksikliktir ve bu kültürün son temsilcileri ölmeden geçmişten taşınan soyut kültür ürünlerinin kayıt altına alınması milli bir zorunluluktur.
Bu yıl 46'cısı düzenlenecek olan Uluslararası Silifke Müzik ve Folklor Festivaline yetişmeyebilir ama bundan sonra planlanacak festivallerde bölge kültürümüzü ilgilendiren oyun ve ritüellerin alınması yerinde bir karar olacaktır. Düzenleme komitesinin dikkatine sunuyorum.
Daha derin işlenmesi gereken bir konuda "İÇEL" ismiyle ilgilidir. İçel adının kanunla kaldırılması büyük bir yanlış olmuştur. Bilindiği gibi İçel Sancağı ve merkezi Silifke'dir, Ermenek'i falan da kapsayan geniş bir coğrafyanın adıdır. Silifke olarak İÇEL adına sahip çıkılmalı ve atalarımızdan bu yana kullanılan arı-duru Türkçe olan bu isim unutulmamalıdır. Bu konuda Anamur'dan Erdemli'ye kadar 7 ilçemizdeki hemşerilerimize önemli bir görev düşmektedir. Bu konu her ortam ve fırsatta gündemde tutulmalı, yetkililer nezdinde dile getirilmelidir.
Günümüzde "yerel düşün, küresel hareket et" deyimiyle ifade edilen bir anlayış geçerlidir. Bu bakımdan yerel çok önemlidir. Geçmişten gelen kültür kodlarımızı yaşatmak ve geleceğe taşımak küreselleşmenin alabildiğine hızlandığı çağımızda hayati öneme sahiptir.
Bu konuda yerel yönetimlerin görev ve sorumluluğu büyüktür. Anılan sorumluluğu yerine getirmeyenlerin vebali ağırdır.